Regularne zażywanie niemal każdego leku, który wpływa na samopoczucie, może prowadzić do uzależnienia psychicznego, czyli stanu polegającego na emocjonalnej zależności od leku, którego brak wyzwala silne pragnienie powrotu do euforycznych stanów wywołanych przez ten środek.
Stałe używanie narkotyków, alkoholu doprowadza do nałogu, a więc stanu fizycznego uzależnienia się od używek, polegającego na fizjologicznych zmianach w komórkach nerwowych, które uzależniają nałogowca od stałego przyjmowania narkotyków czy też alkoholu.
Działanie niektórych leków i używek na organizm człowieka:
1. Barbiturany – mają działanie uspakajająco-hipnotyczne, hamują przewodzenie impulsów w układzie siatkowatym, zaburzają ośrodkowy układ nerwowy i oddechowy, osłabiają mięśnie szkieletowe i serce, obniżają ciśnienie krwi i zaburzają fazę REN snu. Przedawkowanie leków połączone z alkoholem może być śmiertelne.
2. Leki anksjolityczne (przeciwlękowe) – zaburzają fazę REN snu, obniżają napięcie mięsni szkieletowych, zaburzają ośrodkowy układ nerwowy, hamują częstość wzbudzania impulsów w układzie limbicznym. Bardzo duże dawki powodują fizyczne uzależnienie, śpiączkę i śmierć w wyniku przedawkowania.
3. Leki psychotropowe – ich działanie jest wysoce efektywne w łagodzeniu objawów chorób psychicznych. Działanie na organizm polega na blokowaniu receptorów dopaminy, hamują pobieranie noradrenaliny, dopaminy i serotoniny, osłabiają czynności komórek nerwowych w układzie siatkowatym. Długie przyjmowanie leków psychotropowych może wywoływać symptomy podobne do objawów choroby Parkinsona.
4. Leki antydepresyjne – poprawiają nastrój i likwidują stany depresyjne. W organizmie blokują pobieranie noradrenaliny. Powodują zaburzenia w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym, braki w koordynacji oraz zaburzają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.
5. Alkohol – wywołuje euforię, odprężenie. Działając na organizm zaburza pracę ośrodkowego układu nerwowego, osłabia widzenie, koordynację i logiczne myślenie, powoduje wydłużenie czasu reakcji. Uzależnia fizycznie a jego nadużywanie powoduje uszkodzenie trzustki, marskość wątroby, możliwe są również uszkodzenia mózgu.
6. Narkotyki o działaniu przeciwbólowym (np. morfina) – zmniejsza ból i doprowadza do stanu euforii. Zaburza działanie ośrodkowego układu nerwowego, osłabia reakcje odruchowe, zaburza koordynację. Uzależnia fizycznie; objawem są drgawki. Przedawkowanie może doprowadzić do śmierci.
7. Kokaina – po zażyciu następuje euforia, pobudzenie, po którym następuje depresja. Po za życiu kokainy rozszerzają się źrenice, występuje miejscowe znieczulenie, zostaje pobudzony układ wegetatywny i następuje hamowanie w pobieraniu noradrenaliny i dopaminy. Zażywanie tego narkotyku sprawia, że następuje upośledzenie czynności umysłowych, występują halucynacje, utrata przytomności a przedawkowanie doprowadza do śmierci.
8. Amfetamina – powoduje poprawę nastroju, pobudzenie i hiperaktywność. Pobudza uwalnianie dopaminy i noradrenaliny, wzmaga przepływ impulsów w układzie siatkowatym, podwyższa rytm pracy serca, podwyższa ciśnienie krwi i rozszerza źrenice. Przedawkowanie powoduje przyzwyczajenie (tolerancję), które może stać się uzależnieniem fizycznym. Mogą występować halucynacje, a nawet śmierć.
9. LSD (dietyloamid kwasu lizergowego) – objawami zażycia LSD jest nadpobudliwość, halucynacje i zniekształcony odbiór bodźców. Powodują zmianę poziomu neuroprzekaźników w mózgu, następuje wzmożona silnie pobudza działanie ośrodkowego układu nerwowego, podwyższa ciśnienie krwi, zwęża źrenice i czasami asymetrycznie. Przedawkowanie powoduje irracjonalne zachowania.
10. Marihuana – stan euforii i ogólnego zadowolenia jest bardzo charakterystyczny po zażyciu marihuany. Powoduje ona zaburzenia koordynacji, percepcji i poczucia czasu, podrażnia wzrok, rozszerza obwodowe naczynia krwionośne. Duże jej dawki spowodują halucynacje, zaburzenia percepcji zmysłowej i mogą doprowadzić do spadku liczby plemników i poziomu testosteronu.
11. Nikotyna – obniża napięcie psychiczne, pobudza współczulny układ nerwowy, znaczne jej ilości powodują upośledzenie nerwowe i wzmagają syntezę tłuszczów w ścianach naczyń krwionośnych. Nikotyna uzależnia fizycznie i przyspiesza rozwój miażdżycy, powoduje raka płuc.
12. Kofeina – ułatwia i przyspiesza procesy myślenia i zarówno znosi uczucie zmęczenia i senność. Działa na korę mózgową, zmniejsza napięcie mięsni gładkich, pobudza mięsień sercowy i mięśnie szkieletowe oraz przyczynia się do zwiększenia objętości wydalanego moczu. Kofeina w bardzo dużych dawkach pobudza zwoje rdzenia przedłużonego, co spowalnia akcję serca. Toksyczne ilości mogą wywoływać drgawki.
Używki, nie posiadają właściwości odżywczych, zawierają jedynie substancje, które działają pobudzająco na układ nerwowy. Wypłukują one z organizmu witaminy i składniki mineralne. Powodują różnego rodzaju choroby cywilizacyjne.
Uzależniając się od nich stajemy się ich niewolnikami i tracimy wolność, jak również kontrolę nad własnym życiem często ponosząc tragiczne skutki nadużywania narkotyków, alkoholu itp.
