Następujące uczelnie kształcą kadrę medyczną wyższego stopnia:
1. Gdański Uniwersytet Medyczny
2. Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
3. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
4. Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu
5. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Collegium Medicum
6. Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
7. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
8. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
9. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
10. Uniwersytet Medyczny w Lublinie
11. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
12. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
13. Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
14. Warszawski Uniwersytet Medyczny
15. Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
16. Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu
17. Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego
18. Wyższa Szkoła Medyczna w Legnicy
Wojskowe:
20. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
21. Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego im. gen. bryg. dr. med. Stefana Hubickiego w Łodzi
Kierunki lekarskie 2017:
-
Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
-
Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego
-
Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego
-
Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
-
Uczelnia Łazarskiego w Warszawie. Badania kliniczne w szpitalu MSWiA w Warszawie
-
Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego
Specjalności lekarskie
Znaczny rozwój nauk medycznych spowodował konieczność wprowadzenia specjalizacji podstawowych i szczegółowych. Tytuł lekarza specjalisty w danej specjalności medycznej uzyskuje się po odbyciu trwającego zwykle 5-6 lat szkolenia w trakcie pracy zawodowej. Szkolenie lekarza przed uzyskaniem tytułu specjalisty w szczegółowej specjalności (tj. możliwej do uzyskania dopiero po zakończeniu szkolenia w podstawowej specjalności) ze względu na procedury administracyjne oraz wymogi formalne trwa zwykle około 15-20 lat, licząc od momentu rozpoczęcia studiów.
Do roku 1999 r. obowiązywał dwustopniowy system specjalizacji. Po dwóch – trzech latach szkolenia lekarz otrzymywał tytuł “lekarza danej specjalności” np. lekarz chorób wewnętrznych – tzw. I stopień specjalizacji. Jeśli zdecydował się na kontynuowanie specjalizacji, mógł zdobyć tzw. specjalizację II stopnia i tytuł “lekarza specjalisty” danej specjalności – np. lekarz specjalista chorób wewnętrznych. Ordynatorem oddziału może zostać tylko lekarz specjalista (II stopnia) w danej specjalności. System ten nie dotyczył specjalizacji uzyskiwanych po zdobyciu innej (specjalizacji szczegółowych), gdzie obowiązywał system jednostopniowy.
Lista specjalizacji lekarzy wygląda następująco:
- Alergologia
- Anestezjologia i intensywna terapia
- Angiologia
- Audiologia i foniatria
- Balneologia i medycyna fizykalna
- Chirurgia dziecięca
- Chirurgia klatki piersiowej
- Chirurgia naczyniowa
- Chirurgia ogólna
- Chirurgia onkologiczna
- Chirurgia plastyczna
- Chirurgia szczękowo-twarzowa
- Choroby płuc
- Choroby płuc dzieci
- Choroby wewnętrzne
- Choroby zakaźne
- Dermatologia i wenerologia
- Diabetologia
- Diagnostyka laboratoryjna
- Endokrynologia
- Endokrynologia ginekologiczna i rozrodczość
- Endokrynologia i diabetologia dziecięca
- Epidemiologia
- Farmakologia kliniczna
- Gastroenterologia
- Gastroenterologia dziecięca
- Genetyka kliniczna
- Geriatria
- Ginekologia onkologiczna
- Hematologia
- Hipertensjologia
- Immunologia kliniczna
- Intensywna terapia
- Kardiochirurgia
- Kardiologia
- Kardiologia dziecięca
- Medycyna lotnicza
- Medycyna morska i tropikalna
- Medycyna nuklearna
- Medycyna paliatywna
- Medycyna pracy
- Medycyna ratunkowa
- Medycyna rodzinna
- Medycyna sądowa
- Medycyna sportowa
- Mikrobiologia lekarska
- Nefrologia
- Nefrologia dziecięca
- Neonatologia
- Neurochirurgia
- Neurologia
- Neurologia dziecięca
- Neuropatologia
- Okulistyka
- Onkologia i hematologia dziecięca
- Onkologia kliniczna
- Ortopedia i traumatologia narządu ruchu
- Otorynolaryngologia
- Otorynolaryngologia dziecięca
- Patomorfologia
- Pediatria
- Pediatria metaboliczna
- Perinatologia
- Położnictwo i ginekologia
- Psychiatria
- Psychiatria dzieci i młodzieży
- Radiologia i diagnostyka obrazowa
- Radioterapia onkologiczna
- Rehabilitacja medyczna
- Reumatologia
- Seksuologia
- Toksykologia kliniczna
- Transfuzjologia kliniczna
- Transplantologia kliniczna
- Urologia
- Urologia dziecięca
- Zdrowie publiczne
System specjalizacji opiera się na modułach. Część specjalizacji występuje jako moduł jednolity, część natomiast jest podzielona na moduł podstawowy i specjalistyczny (z czego moduł podstawowy może być wspólny dla kilku specjalizacji jednocześnie). Dla przykładu, ukończenie modułu podstawowego w zakresie chirurgii ogólnej (trwa 2 lata) upoważnia do podjęcia modułu specjalistycznego ze specjalizacji:
Chirurgia dziecięca (kolejne 4 lata)
Chirurgia klatki piersiowej (kolejne 4 lata)
Chirurgia naczyniowa (kolejne 4 lata)
Chirurgia ogólna (kolejne 4 lata)
Chirurgia onkologiczna (kolejne 4 lata)
Chirurgia plastyczna (kolejne 4 lata)
Wykaz modułów podstawowych:
moduł podstawowy w zakresie chirurgii ogólnej
moduł podstawowy w zakresie chorób wewnętrznych
moduł podstawowy w zakresie otorynolaryngologii
moduł podstawowy w zakresie patomorfologii
moduł podstawowy w zakresie pediatrii.
Moduły jednolite trwałą od 4 do 6 lat. Moduły podstawowe wraz z modułami specjalistycznymi od 4 do 7-10 lat (najdłużej transplantologia kliniczna). W niektórych wypadkach potrzebne jest uzyskanie jednej ze specjalizacji w pierwszej kolejności, żeby móc przystąpić do danego modułu specjalistycznego, np. ukończona specjalizacja II stopnia (dawniej) lub tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii upoważnia do rozpoczęcia modułu specjalistycznego z endokrynologii ginekologicznej i rozrodczości lub ginekologii onkologicznej.
Natomiast lekarze dentyści mogą specjalizować się w następujących specjalnościach
- Chirurgia stomatologiczna
- Chirurgia szczękowo-twarzowa
- Ortodoncja
- Periodontologia
- Protetyka stomatologiczna
- Stomatologia dziecięca
- Stomatologia zachowawcza z endodoncją
- Zdrowie publiczne
- Epidemiologia
Specjalizacje te odbywają się na zasadzie modułów jednolitych trwających od 3 do 6 lat (najdłużej chirurgia twarzowo-szczękowa).
Dwustopniowy system specjalizacji w Polsce wprowadzono po II wojnie światowej ze względu na ogromny niedobór kadry lekarskiej i konieczność skróconego szkolenia specjalistów oraz chęć jak najszybszego “poprawienia” danych statystycznych dotyczących liczby specjalistów (w statystykach podawano łączną liczbę specjalistów bez informacji o stopniu). W tym ostatnim aspekcie Polska wzorowała się na ZSRR, gdzie istniały nawet 3 stopnie specjalizacji. W systemie dwustopniowym przeważnie stosowano zasadę trzyletniej specjalizacji I stopnia i dwuletniej II stopnia.
Dość szybko system dwustopniowy uległ wynaturzeniom, które trwały aż do jego zniesienia:
zmniejszał się odsetek specjalistów I stopnia rozpoczynających specjalizację II stopnia — w najmniejszym stopniu proces ten dotyczył mało popularnych specjalności, jak np.medycyna sądowa, mikrobiologia, patomorfologia (tam był największy niedobór specjalistów) oraz lekarzy zatrudnionych w ośrodkach związanych z uczelniami medycznymi (tam konieczność zdobycia II stopnia wiązała się z warunkami zatrudnienia); w pozostałych sytuacjach II stopień zaczynali przede wszystkim ci, którzy chcieli ubiegać się o ordynaturę i mieli szansę jej uzyskania. Przyczyny nierozpoczynania II stopnia, to przeważnie:
- działania przełożonych (w prowincjonalnych szpitalach często ordynatorzy w obawie przed “konkurencją” utrudniali rozwój zawodowy innym lekarzom ze swego oddziału);
- brak wyraźnych korzyści ze zdobycia II stopnia, jeśli ktoś nie chciał się starać o ordynaturę, ponieważ zarówno specjalista I, jak i II stopnia mógł otworzyć gabinet prywatny.
- coraz częściej wydłużał się okres szkolenia specjalizacyjnego (szczególnie w II stopniu) nawet do kilkunastu i 20 lat;
- zmniejszał się odsetek osób rozpoczynających specjalizacje szczegółowe.
Tytuł lekarza otrzymują także absolwenci medycyny weterynaryjnej (lekarz weterynarii) oraz stomatologii (lekarz dentysta). Absolwenci kierunku lekarskiego uzyskują tytuł zawodowy “lekarza”, choć w powszechnym użyciu jest nie posiadający umocowania prawnego zwrot “lekarz medycyny”.
żródło:
Witold Doroszewski (red.): lekarz. W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN.
W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN.
Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dz. U. z 2011 r. Nr 113, poz. 658.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Art. 2. Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634.
Ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Dz. U. z 2008 r. Nr 63 , poz. 394.
Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. z 2008 r. Nr 170, poz. 1050)
http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=q491&ms=383&ml=pl&mi=383&mx=0&mt=&my=767&ma=031371
Wikipedia
Załącznik numer 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów
Załącznik numer 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów