Jakie są przyczyny i czynniki ryzyka depresji?
Biologiczna podatność na depresję może być dziedziczona. Wydaje się to być przypadek, w szczególności z zaburzeniem dwubiegunowym. Zbadano rodziny, w których członkowie każdego pokolenia cierpieli na depresję dwubiegunową. Badacze odkryli, że osoby z tą chorobą mają nieco inny gen, niż Ci, którzy nie chorują. Jednak odwrotna sytuacja nie ma miejsca. Oznacza to, że nie każdy z genem, który powoduje podatność na depresję dwubiegunową zachoruje.
Depresja może wystąpić u osób, u których we wcześniejszych pokoleniach nigdy się ona nie pojawiła.
Czynniki zewnętrzne, często inicjują epizody depresji, np.: poważne straty (utrata pracy, śmierć członka rodziny), choroby przewlekłe, trudne relacje, problemy finansowe lub jakiekolwiek niepożądane zmiany w życiu. Często, mieszanina czynników genetycznych, psychologicznych i środowiskowych powoduje zaburzenia depresyjne. Stresory, które przyczyniają się do rozwoju depresji czasami mogą mieć wpływ na niektóre grupy ludzi bardziej, a na niektórych mniej. Na przykład u grup mniejszościowych, które często są dyskryminowane, czy też u osób z niepełnosprawnością wskaźnik zachorowań na depresję jest wysoki.
Nic we wszechświecie nie jest tak złożone i fascynujące, jak ludzki mózg. Chemikalia, które krążą w mózgu, są znane, jako związki neurochemiczne albo neurotransmitery. Wiele z naszych badań i wiedzy, jednak koncentruje się na czterech z tych neurochemicznych systemów:
– noradrenaliny,
– serotoniny,
– dopaminy,
– acetylocholiny.
Różne schorzenia neuropsychiatryczne wydają się być związane z nadmiarem lub brakiem niektórych związków neurochemicznych w różnych częściach mózgu. Na przykład dopamina odpowiedzialna jest za euforię, która powoduje przyjemne odczucie. Powtarzające się stosowanie leków lub alkoholu zmniejsza poziom dopaminy, co oznacza, że organizm przyzwyczaja się do skutków działania leków, narkotyków, czy też alkoholu. Niebezpieczeństwo uzależniania się od leków lub innych używek polega często na tym, że w miarę rozwoju uzależnienia chory zaczyna przyjmować coraz większe dawki, aby osiągnąć pożądany efekt. Często osoba uzależniona nie zdaje sobie sprawy z nałogu, który powoduje wiele negatywnych skutków w funkcjonowaniu psychicznym i fizycznym, co w efekcie końcowym może doprowadzić do stanów depresyjnych.
Niektóre leki stosowane w różnych stanach chorobowych dają prawdopodobieństwo wystąpienia depresji, jako efektu ubocznego. W szczególności, niektóre leki stosowane w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi, raka, drgawek, bardzo silnego bólu. Nawet niektóre leki psychiatryczne i leki stosowane w leczeniu alkoholizmu mogą przyczynić się do rozwoju depresji.
Kobiety są dwukrotnie bardziej narażone na depresję niż mężczyźni. Jednak naukowcy nie znają przyczyny tej różnicy. Czynniki psychologiczne również przyczyniają się do podatności danej osoby na depresję. Trwałe pozbawienie dzieciństwa, przemoc fizyczna lub seksualna, skupiska pewnych cech osobowości i niewłaściwe sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach mogą zwiększyć częstotliwość i nasilenie zaburzeń depresyjnych.
Wpływ stresu matki na płód jest obecnie ekscytującym obszarem badań nad depresją. Wydaje się, że stres matki podczas ciąży może zwiększyć ryzyko, że dziecko będzie podatne na depresję. Uważa się, że krążące hormony stresu matki mogą wpływać na rozwój mózgu płodu w czasie ciąży. Ta zmiana rozwoju płodowego mózgu następuje w sposób, który predysponuje dziecko na ryzyko depresji w dorosłym życiu. Dalsze badania są nadal konieczne w celu wyjaśnienia, jak to się dzieje.
Depresja poporodowa
Depresja poporodowa (PPD) jest stanem, który opisuje szereg zmian fizycznych i emocjonalnych, które może mieć wiele matek po urodzeniu dziecka. PPD można leczyć za pomocą leków i poradnictwa.
Istnieją trzy rodzaje PPD u kobiet:
- Tzw. “baby blues” zdarza się u wielu kobiet tuż po porodzie. Młoda matka może mieć nagłe zmiany nastroju, od bycia szczęśliwą po duży smutek i złość. Może płakać bez powodu, czuć zniecierpliwienie, drażliwość, niepokój, czy też samotność. Baby blues może trwać od kilku godzin do dwóch tygodni po porodzie. Baby blues nie zawsze wymaga leczenia. Często, dołączenie do grupy wsparcia nowych matek lub rozmawiając z innymi mamami pomaga.
- Depresja poporodowa może się zdarzyć kilka dni lub nawet miesięcy po porodzie. PPD może się zdarzyć po urodzeniu każdego dziecka, a nie tylko pierwszego. Kobieta może mieć odczucia podobne do baby blues –smutek, rozpacz, lęk, rozdrażnienie – ale czuje je znacznie silniej niż w poprzednim przypadku. Jeśli kobieta nie zdecyduje się na leczenie depresji poporodowej, objawy mogą się nasilić i trwać nawet do roku. PPD jest poważnym stanem i może być leczona lekami jak również terapią psychologa, czy psychiatry.
- Psychoza poporodowa to bardzo poważna choroba psychiczna, która może mieć wpływ na młode matki. Choroba ta pojawia się szybko, często w ciągu pierwszych trzech miesięcy po porodzie. Kobiety doświadczając depresji psychotycznej tracą kontakt z rzeczywistością, mają halucynacje i urojenia. Inne objawy to bezsenność, uczucie pobudzenia i złości, a także mają samobójcze lub mordercze myśli.
Jak diagnozuje się depresję?
Depresję trudno zdiagnozować, zważywszy, że nie ma opracowanych skutecznych testów laboratoryjnych czy też badań, które mogłyby ułatwić rozpoznanie depresji.
Jeśli chory zauważa, że pogorszenie nastroju, smutek, lęk trwa dłużej niż dwa tygodnie i znacznie zakłóca to jego zdolność do funkcjonowania w domu, szkole lub pracy w relacjach z innymi powinien zostać zdiagnozowany pod kątem pełnej oceny fizycznej i psychicznej w celu ustalenia, czy ma do czynienia z depresją i jakiego typu.
Diagnostyka obejmuje również badanie stanu psychicznego chorego w celu określenia, czy mowa pacjenta, myśli, czy pamięć została naruszona, jak to często bywa w przypadku depresji lub choroby maniakalno-depresyjnej. Na dzień dzisiejszy nie istnieje badanie laboratoryjne, badanie krwi, lub badanie rentgenowskie, które może zdiagnozować zaburzenia psychiczne.
cdn…
